Kendi çileğini kendin yetiştir (20 Nisan 2013- Zaman Cumartesi)

 

    Hafta sonları birçok kişi baharı yakından temaşa etmek için soluğu parklarda alıyor. Ama ne yazık ki bu cümbüş en fazla bir ay sürüyor. İşte bu kısacık bahar görüntüsünü altı aylık bir zaman dilimine çıkarmak bizim elimizde. Bunun için balkon, bahçe ya da teras yeterli.

Büyük şehirlerde genel olarak evlerin dışarı açılan, nefes alınan en önemli yeri balkonu. Ne yazık ki birçok ev hanımı balkonları depo olarak ya da panjurla kapatıp oda gibi kullanıyor. Oysa evin içinde de balkona konulan eşyaların sığacağı bir yer bulunabilir, yeter ki isteyin. Gelin balkon ya da terası eşyalardan ayıklayıp baharı bu mekanlara getirelim. Bunun için yapılacak ilk iş en yakın fidanlık, çiçekçi ya da büyük alışveriş marketlerine gidip çiçek seçmek. Bu mevsim tam zamanı; sardunya, ortanca, gül, karanfil, şakayık (eren gül), menekşe, lilyum başta olmak üzere her türlü çiçeği bulabilmek mümkün. Bunun yanında balkon ya da teras büyükse; hanımeli, yasemin, mor salkım da dikilebilir.

Çiçeklere karar verdikten sonra sıra geldi dikim için gereken malzemeye; toprak, saksı ve çiçek dikiminde kullanmak için bahçe el aletleri...
Saksılar, çiçeklerin büyüklüğüne göre seçilmeli. Çünkü küçük bir çiçeği çok büyük saksıya dikerseniz sadece kökleri, yaprakları büyür ama çiçek vermez. Her saksı dikilecek çiçeğin saksısından en az bir boy büyük olmalı.

Can suyu önemli

Küçük saksısından çıkarılan sardunya, kökleri iyice gelişmiş ve saksının halini almış şekilde kütle olmuştur. Öncelikle ucu sivri fide dikme aleti ya da elle kökler havalandırılıp toprağı da biraz dağıtılır. Çiçek, yerleştirildikten sonra saksı biraz boşluk kalacak şekilde toprakla doldurulur. Sonra da can suyu verilir. İlk can suyu önemli, suyun saksıdaki bütün toprağa işlediğinden emin olunmalı. Zaten su saksıdan altındaki tabağın içine çıkmışsa artık sulama işlemi bitmiştir. Bundan sonra çiçek, balkon ya da terasın en güzel yerine yani günde 4-5 saat güneş alabileceği noktaya yerleştirilmeli.
Bahar aylarında çiçekler 4-5 günde bir sulanmalı. Yaz aylarındaysa sıcak fazla olduğu için duruma göre sulama işlemi yapılmalı. Özellikle yaz aylarında akşam vakti çiçek sulamak daha faydalı. Zira gündüz verilen su hemen buhar olup uçar ve toprağa işlemez. Akşam suladığınızda toprak suyu çeker ve çiçek daha canlı olur.
Bu çiçeklerin yanına aksesuar, lamba, rüzgârgülü gibi renkli aparatlar koyarak ortamı daha renkli ve şık hale getirebilirsiniz. Böyle bir ortamda yemek yemek, çay sohbeti yapmak ve adihi kitap okumanın her zamankinden daha keyifli olacağı kesin.
Tüm bunların yanında çiçek yetiştirmenin göze iyi geldiği kadar ruhu da eğittiği bilinmeli. Mary Wortley Montagu, 1716’da İstanbul’da yaşadığı sırada yazdığı ‘Türk aşk mektubu’nda, çiçekler aracılığıyla yapıbilecekleri şöyle anlatır: “Parmaklarınızı asla mürekkeplemeden tartışabilir, sitem edebilir ya da aşk, dostluk ve nezaket mektupları ve hatta haberler içeren mektuplar gönderebilirsiniz.” Evet, Montagu’nun kastettiği gibi çiçeklerin birçok dili var ve balkondaki rengârenk, mis gibi kokan çiçeklere en çok yakışan ad çok mutluluk…

Balkondan mutfağa…

Son yıllarda büyük şehir insanının keşfettiği bir iş; balkon tarımı. Doğaya özlem içinde olan şehir insanı, kendi balkon ya da terasında sebzeler yetiştiriyor. Bunların başında maydanoz, roka, domates, biber, salatalık, soğan ve marul gibi sebzeler geliyor. Domates ve biber gibi sebzelerin fideleri alınıp saksılara dikilebildiği gibi daha erken bir zamanda tohumları da ekilebilir. Bunlar için yine hazır toprak yeterli ama organik gübre kullanımı şart.
Eğer bu sebzelerle uğraşmak zor gelirse en azından maydanoz, roka ve fesleğen ile nane yetiştirilebilir. Roka yaklaşık 3 haftada çıkarken maydanozun filizlenmesi 40 günü bulabiliyor. Öte yandan balkonda en kolay yetişecek aromalı bitkilerin başında fesleğen, reyhan, nane ve kekik geliyor. Bu bitkiler yemeklerde ve salatalarda çok sık kullanılıyor.

Saksıdaki güzel meyve: Çilek

Evde yetiştirilebilecek meyveli bitkiler arasında saksıda en kolay yetişen çilektir. Neredeyse dört mevsim hayatta kalan çilek, soğuğa maruz kaldığında yaprakları kurusa da bahar geldiğinde hemen yeniden yeşerir. Pencere önünde, saksılarda kolay yetişen bitkinin bakımı da kolay. Sera ya da çiçekçilerden alınan çilek fideleri orta büyüklükte bir saksıya dikilir. Eğer büyük bir teras varsa kasada da yetiştirilebilir. Meyve verdiği sıralarda sık sık sulamak lazım. Çilek, mart-eylül arasında dikilebilir ve havalar güzel olduğu müddetçe de meyve verir.

http://zaman.com.tr/cmts_kendi-cilegini-kendin-yetistir_2080178.html